Zwijgen is geen optie

Stijn De Roo: De ultieme puzzel

Met Stijn hadden we het over Europese wetgeving, de werking van warmtepompen, risico-rendementsverhoudingen en je energiefactuur. Een gesprek om veel van bij te leren.
Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/stijn-de-roo/
Hoofdstukken
Hoofdstuk 1: BiodieselStijn vertelt over zijn avonturen met biobrandstoffen. Over palmolie telen in de Grote Meren regio in Tanzania en over de klimaatdoelstellingen die toen een stuk minder ambitieus waren.
Hoofdstuk 2: Spin in een webEen voorstelling van Wattson, watt ze doen en het businessmodel dat dat mogelijk maakt. Een eerste duik in de complexiteit van energierenovatie. Over het financieren van de projecten, het opvolgen en de perfecte combinatie vinden tussen het praktische, het technische, het financiële en het juridische.
Hoofdstuk 3: Waarom ben je niet rijker?Over langetermijnrelaties met klanten en hoe moeilijk dat vandaag is. Over voorspelbaarheid en de ingewikkelde mix van investeringen die ervoor zorgt dat het geheel bankable is. Over impact linken aan financiële incentives zodat het goede ook economisch het meest interessante wordt. Over waarom Stijn nog geen miljonair is en hoe de energieprijzen daarmee te maken hebben.
Hoofdstuk 4: TaxshiftEen analyse van de problemen die ervoor zorgen dat de transitie niet snel genoeg gaat om de doelstellingen van 2050 te halen. Enerzijds de overdreven belasting van gas ten opzichte van electriciteit en de nood aan een taxshift. Anderzijds de beperkingen van nieuwe technologieën zoals de warmtepomp en de nood aan deep renovation.
Hoofdstuk 5: We vinden wel ietsOver het plan van ons beleid om de doelstellingen te halen en de enorme gap tussen droom en daad. Over hoe een warmtepomp werkt als een omgekeerde frigo en over techno-optimisme.
Hoofdstuk 6: Langemarck-PoelkappelleEen gedachte-experiment over het klimaatneutraal maken van Poelkappele en de stappen die we daarvoor zouden moeten zetten. Over afbraak, warmtenetten en wijkrenovatie. Over de grote hoeveelheid praktische bezwaren tussen droom en daad. Een samenvatting en een finale inschatting van hoe hoopvol of depressief we moeten zijn met het zicht op 2050.

Lynn Formesyn: Ik mag niet te gezond lijken

Met Lynn hadden we het over hoe langdurig zieken in onze maatschappij worden behandeld. Over de stelsels en de stigma’s. Over inclusie als de beste preventie.
Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/lynn-formesyn/
Hoofdstukken
Hoofdstuk 1: GroeipijnLynn vertelt over haar diagnose en hoe lang die op zich liet wachten. Over haar tocht langs de goedkope-geneesmiddelen-rayon en het bestrijden van de pijn.
Hoofdstuk 2: Premie voor rendementsverliesOver werken met een diagnose, inclusieplannen en ergonomische stoelen. Over het rendementsdenken en de slachtoffers ervan. Over wat inclusie voor iedereen zou kunnen betekenen en over hoe onlogisch ons systeem en onze werkcultuur in elkaar zitten.
Hoofdstuk 3: Een supervoorwaardelijk basisinkomenOver de paradox van gaan werken onder het stelsel van invaliditeit. Over het vangnet en de absurditeit van een systeem dat geen tussenweg kent. Over het knelpuntberoep van adviserend arts en de besparingen die op termijn vooral geld kosten aan onze maatschappij.
Hoofdstuk 4: Er is geen collectieve oplossingOver de boosheid die leeft bij Lynn en andere langdurig zieken. Over gedwongen worden tot slachtofferschap en de paradoxale positie van iemand die het lot van zichzelf en lotgenoten wil verbeteren, maar dat niet te actief mag doen omdat ze anders gestraft wordt.

Jihad Van Puymbroeck: Strijden voor het goede

Met Jihad hadden we het over de media en hun onvermogen om een veilige ruimte voor iedereen te creëren. Over online belaging en de gecoördineerde haat die Jihad zelf over zich kreeg.
Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jihad-van-puymbroeck
Hoofdstukken
Hoofdstuk 1: GemuilkorfdJihad vertelt voor het eerst over haar start bij de VRT en de gigantische golf van negatieve reacties die ze over zich kreeg omwille van haar naam. En over hoe dat pestgedrag op Twitter eigenlijk wel werkt. Niet omdat ze ontslagen werd, wel omdat ze zich de facto gemuilkorfd voelde.
Hoofdstuk 2: Drie problemen Over de problemen tussen traditionele media en mensen van kleur. Over de vicieuze cirkel, van we vinden ze niet en we vertrouwen ze niet. Over de reden waarom mensen van kleur gevraagd worden, de manier waarop ze gebracht en geframed worden en tenslotte de nazorg die altijd nodig is, maar meestal ontbreekt.
Hoofdstuk 3: Een collectief olifantenvelOver de mentale gevolgen van de backlash. Over het gecoördineerde karakter van die backlash en hoe krachtig dat werkt als taktiek om hele groepen te muilkorven. Over het mes dat langs twee kanten snijdt en de macht van sociale media om dingen aan te kaarten die vroeger nooit aangekaart werden. Over het verschil tussen de man en de bal.
Hoofdstuk 4: Jihad VanOver het onderzoek naar Schild en Vrienden, het dossier, en Jihads beslissing om zich eerst als benadeelde persoon en vervolgens als burgerlijke partij te stellen. Over dat ene kindje dat op de speelplaats opstaat en tegen de pesters in gaat.

Jozefien Mombaerts: Dit is de stem van velen

Met Jozefien hadden we het grondig, open en genuanceerd over zelfdoding en over hoe dat geen individueel maar een collectief probleem is. En dus ook een collectieve verantwoordelijkheid.
Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jozefien-mombaerts
Hoofdstukken
Hoofdstuk 1: Gezien wordenJozefien vertelt over het begin van haar relatie met Johan Heldenbergh. Johan zat in een depressie en de roddelpers schilderde haar af als evil stiefmoeder. Over hoe toen 2 zinnetjes in een lezersbrief in de Dag Allemaal troost boden.
Hoofdstuk 2: KousevoetenkermisOver de titel van Jozefiens voorstelling 'Een pleidooi voor zelfmoord'. Over de heftigheid van woorden en het doel van haar voorstelling. Over de reacties van mensen die zelfdoding van dichtbij hebben meegemaakt en zij die er niet mee te maken hebben gehad.
Hoofdstuk 3: Kunnen we het erover hebben?Jozefien gaat in op het thema zelfdoding en waarom ze denkt dat haar voorstelling en het erover hebben preventief kan werken. Het gaat over het grotere maatschappelijke probleem en het pleidooi voor zelfmoord dat onze samenleving eigenlijk voortdurend voert. Over schuld en verantwoordelijkheid.
Hoofdstuk 4: Practice what you fucking preach Over het je toe-eigenen van het verhaal van iemand anders en of dat wel mag. Over hoe hard we zijn voor elkaar en hoe Jozefien ondanks die hardheid blijft gaan. Over het moederschap.
Hoofdstuk 5: BetekenisHet meest filosofische stuk over onze collectieve zoektocht naar betekenis. En dat het misschien normaal is als je heel diep zit om na te denken over je nietigheid.
Hoofdstuk 6: Een betoging van zelfmoordenaarsWat gebeurt er als we van die mensen die er niet meer zijn protagonisten maken? Wat zouden ze zeggen? Is dat uiteindelijk niet de schoonste aanklacht tegen het systeem dat hen tot die keuze dwong?

Jaouad Alloul: Een beetje beleefdheid

Met Jaouad hadden we het niet enkel over LGBT moslims, maar over het grotere probleem dat nog steeds in onze samenleving bestaat rond LGBT. Over trauma en het vinden van jezelf. Over muziek en de universele menselijke conditie.
Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/jaouad-alloul
Hoofdstukken
Hoofdstuk 1: BeleefdheidOver ouder worden. Over de strijd voor lgbt-rechten en wat je al dan niet in je leven kan zien veranderen. Over beleefdheid als ultieme doel en het laten bestaan van onbegrip. Over het waardenkader dat religie ons al duizenden jaren oplegt.
Hoofdstuk 2: Onvoorwaardelijke liefdeOver seks en de confrontatie met onze dierlijke kant. Over goed en kwaad en het construct van dat binaire denken. Over het theater dat we allemaal spelen en de worsteling met onszelf. Het verhaal van Jaouad die als kind in de verkeerde echokamer zat en van zichzelf dacht dat hij slecht was. En over het grotere probleem dat we hebben met onvoorwaardelijke liefde.
Hoofdstuk 3: Muziek en de grazende koeOver muziek als de meest ongrijpbare vorm die Jaouad beoefent. Over het universele van muziek en over dat we in onze fundamentele menselijkheid allemaal gelijk zijn. Grazende koeien, vretende, poepende wezens die niet goed of slecht bezig zijn, maar gewoon zijn.
Hoofdstuk 4: Geen crewOver Jaouads vertrek thuis en de daarop volgende zoektocht naar zichzelf. Over het ontbreken van een crew en de fundamentele eenzaamheid van iemand die de status-quo wil doorbreken. Over het hoogtepunt van zijn eenzaamheid en de kracht die die ervaring heeft gegeven.

Nadia Fadil: Niet elk debat is een beschavingsoorlog

Met Nadia hadden we het over hoofddoeken en de Europese identiteit, over de uitvinding van het individu en de godsdienst van het liberalisme.
Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/nadia-fadil
Hoofdstukken
Hoofdstuk 1: Europese IdentiteitNadia praat over een hoofddoekendebat dat ze in de lagere school al voerde. En over hoe er eigenlijk weinig veranderd is sindsdien. Over de Islam in het publieke debat en de voortdurende framing die haar onderzoek moet ondergaan. Over hoe de Europese identiteit grotendeels tot stand kwam door zich af te zetten van de andere, de moslim en hoe dat vandaag nog altijd gebeurt.
Hoofdstuk 2 : Ik ben een doorgeefluikOver een alternatief model om naar identiteit te kijken. We bestaan niet in een vacuüm als losstaand individu. Neen, we bestaan omdat we afhankelijk zijn van anderen. We zijn onlosmakelijk verbonden met de andere. Over hoe en wanneer en waarom we het individu uitgevonden hebben en welk doel dat dient.
Hoofdstuk 3: De praktische pragmatische dimensieOver de Westerse bril en de illusie van de neutraliteit. Over de publieke ruimte en hoe we ze werkelijk van iedereen kunnen maken. Over de beschavingsoorlog die gevoerd wordt en die eigenlijk niet nodig is als je gewoon pragmatisch naar de dingen kijkt.
Hoofdstuk 4: Kottekes en volgordeOver het heersende Westerse paradigma als een voortdurend opdelen van de werkelijkheid in kottekes en in een volgorde. Over wat dat mogelijk maakt en wat dat kapot maakt. Over ons evolutiedenken en de angst om te verliezen wat we hebben. Over onze eigen rol in het scheppen van die angst.
Hoofdstuk 5: Gemoedsrust voor nen euro of 10Over een gebrek aan zingeving en de verschillende antwoorden daarop die vandaag bestaan. Over oude religies en over het liberalisme als religie. Over een mogelijk antwoord vanuit de kwantummechanica en hoe ons dat eigenlijk gewoon terugbrengt tot de epistemologische bescheidenheid. We don’t know.

Mohamed Barrie: Ik kies ervoor mens te zijn

Met Mohamed Barrie hadden we het over racisme en zelfliefde, over sociaal werk in tijden van Corona en over compassie en afhankelijkheid.
Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/mohamed-barrie
Hoofdstukken
Hoofdstuk 1: Wie bepaalt?Mohamed praat over modellenwerk en over hoe moeilijk dat is als je je bewust bent van beeldtaal en hoe die historisch gebruikt werd. Over de vermoeiende afleiding die racisme is en over de onmogelijkheid om uit het kader dat voor jou gecreëerd werd te ontsnappen.
Hoofdstuk 2: In jullie ogen ben ik zwartHet migratieverhaal van Mohamed. Op zijn 12 jaar komt hij in België terecht. Enkele jaren later verlaat hij de veilige cocon van zijn ouders en begint hij door te hebben hoe ons systeem in elkaar zit en hoe het niet-witte mensen behandelt.
Hoofdstuk 3: Van Grinta naar Zamzam Over het verzet dat bij Mohamed ontstond in het vijfde leerjaar. De Grinta die hem energie geeft om zich tegen het systeem te verzetten. Maar na het wegduwen van dat systeem ontstaat er ruimte en in die ruimte kon hij zichzelf terugvinden. Over de zelfliefde en de creatie als centrale concepten in Mohamed's leven.
Hoofdstuk 4: Hoe veel generaties nog?Over het belang van gemeenschap. Over de kritiek dat je dan verdeelt in de plaats van verbindt. Over het relletje tussen Mohamed en Walter Zinzen en over het grotere falen van progressief België.
Hoofdstuk 5: CompassieOver onze onderdrukte compassie en de maatschappij die systematisch ons gevoel wegduwt. Mohamed verbindt ruziemakende kindjes met hamsteraars in de supermarkt en met belastingontduikende miljardairs.
Hoofdstuk 6: Schaarste wordt in uw ziel gedroptOver de geldbedragen die mensen met migratieroots elke maand terugsturen naar hun land van herkomst. Over wat dat zegt over onze en andere culturen. Wij zien onszelf als een losstaand project dat al zijn successen en al zijn falen te danken heeft aan zichzelf. Wat als we onze kinderen iets anders zouden leren?
Hoofdstuk 7: Waar zijn we bang voor?Over onze traditie van kleurenblindheid. Over hoe dat zwarte mensen onzichtbaar maakt in de statistieken en het onmogelijk wordt om iets aan hun positie te veranderen. Over de ultieme vraag: waarom heeft het witte systeem zwarte mensen nodig?

Ish Ait Hamou: Vertrouw dat je niet alleen bent

Met Ish hadden we het over de combinatie kunst en ondernemen, over bruggen bouwen, trouw blijven aan jezelf en elkaar ondersteunen.
Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/ish-ait-hamou
Hoofdstukken
(2:38) Hoofdstuk 1: De tomaatIsh heeft het over het delen van ideeën en over het alleen zijn met een idee. Over gefilterd praten, nadenken over wat je zegt en of het wel jouw doel dient. Over de vorm waarin je iets brengt en de omstandigheden die de perfecte tomaat-eet-ervaring opleveren.
(10:36) Hoofdstuk 2: Van Zwitsers zakmes naar stok Over creatief ondernemen en de passie van Ish voor alle details van zijn projecten. Over hoe de release van een boek soms leuker is dan het schrijven. Over het creëren van ervaringen. Over efficiënt met je tijd leren omgaan en ‘neen’ leren zeggen. Over hoe Ish evolueerde van een Zwitsers zakmes met 12 functionaliteiten naar een stok waarmee hij alles kan doen.
(19:25) Hoofdstuk 3: ToegangOver hoe Ish ooit een een fake e-mailadres aanmaakte voor zijn fake assistent. Over de relatie tussen een kunstenaar en een producent en de onderhandelingen die die relatie bemoeilijken. Over vorm en inhoud en hoe vorm ons veel te vaak toegang geeft of ontzegt. Tot plekken, tot discotheken, tot instellingen, tot professionele opportuniteiten, tot de harten van mensen. Over de neiging om je vorm aan te passen zodat je toegang krijgt en daarna hopelijk op je inhoud wordt beoordeeld.
(29:20) Hoofdstuk 4: NiaOver dansen en schrijven en de rol van het gevoel. Over melodrama en overacting en de mislukte pogingen om mensen naar een gevoel te manipuleren. Over de capaciteit van de mens om authenticiteit bij de ander te detecteren. We begrijpen de Nia, de bedoelingen van iemand, zonder al te veel aanwijzingen. Over huilen op het podium.
(40:36) Hoofdstuk 5: Fix-it-FelixOver de oude Ish, de bruggenbouwer tegen wil en dank. De verbindende figuur die in tv-studio’s en kranten opdook en voortdurend bezig was met het fixen van onze grootste maatschappelijke problemen. Over hoe Ish die periode meemaakte en over hoe slopend het is om de verwachtingen van zoveel mensen op je schouders te dragen.
(48:00) Hoofdstuk 6: Wees dat bijpersonageOver de parallel tussen onze levens en een goed geschreven film. Over mensen die er geraken en anderen die halverwege gestrand zijn en over hoe we bijpersonages moeten zijn die hen over de drempels helpen. Over de beste manier om de wereld te veranderen en de verplichting om dat te doen. Dat het ok is als je het niet kan dragen en dat niet iedereen een marathon moet lopen.

Yassine Boubout: Dat is ook straffeloosheid

Met Yassine Boubout hadden we het over politiegeweld, etnisch profileren, de zwijgcultuur bij de politie en #defundthepolice.
Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/yassine-boubout
Hoofdstukken
Hoofdstuk 1: Meer blauw op straatOver de dociele houding van de politiek ten opzichte van de politie. Over het SRT team in Antwerpen en de ingebakken veronderstelling dat meer blauw op straat de veiligheid verhoogt. Over militairen op straat.
Hoofdstuk 2: Foie gras in de studieOns beleid is altijd een reactie op, een bestraffing, een indekken. We werken te weinig preventief. Over Community Oriented Policing en hoe dat eigenlijk veel beter werkt. Over de absurd korte politieopleiding in België.
Hoofdstuk 3: Jagers en jachthondenOver etnisch profileren en het compleet gebrek aan erkenning van het probleem. Ondanks de positieve voorbeelden uit het buitenland. Over de politiemensen zelf, van goede en minder goede wil. Over de hiërarchische structuur van de politie en de zwijgcultuur die er heerst.
Hoofdstuk 4: Dat is toch ook straffeloosheidYassine vertelt over zijn eerste aanvaringen met de politie en het effect dat dat heeft op jonge leeftijd. Over het systematisch criminaliseren van slachtoffers van politiegeweld en de zwijgcultuur die er heerst binnen de politie.
Hoofdstuk 5: Geen woordEen aanklacht tegenover de politiek die de problemen bij de politie niet aanpakt. Meer over de giftige dynamieken die de status quo in stand houden. Over rotte appels die het politieuniform niet waardig zijn. Over het zelfbeeld van de politie en de moeite die ze hebben met zelfkritiek.
Hoofdstuk 6: Defund the policeYassine legt uit wat defund the police in de praktijk zou betekenen. Hij schetst een wereld met een politie die meer preventief werkt en geflankeerd wordt door andere organisaties. Een wereld die er veel schoner uitziet voor iedereen.

Wim Claeys: Dat zijn onze woorden

Met Wim hadden we het over zijn jeugd in extreem rechtse kringen, over zijn vader die bij de SS zat. Over zijn deradicalisering en zijn strijd om woorden. Over polarisering, Schild en Vrienden en hun methodes.
Lees hier meer over het gesprek: https://zwijgenisgeenoptie.be/wim-claeys
Hoofdstukken
Hoofdstuk 1: Nooit meer oorlogOver de geschiedenis van de Vlaamsche beweging en hoe die tussen de twee wereldoorlogen vervelde richting facisme. Het verhaal van Wim's vader die uiteindelijk naar het Oostfront vertrok met het idee dat hij de Vlaamse strijd aan het voeren was.
Hoofdstuk 2: Het voordeel van de duidelijkheidDe morele consequenties van de collaboratie en de impact op een jonge Wim. Over het contrast tussen het beeld dat hij van zijn papa had en hoe de geschiedenis oordeelt over de Oostfronters. Over de holocaust en de eerste barstjes in zijn wereldbeeld.
Hoofdstuk 3: Het was maar om te lachenWim vertelt over zijn tijd bij het VNJ en het sluimerende racisme dat altijd aanwezig was, maar nooit expliciet werd. Over hoe je onder het mom van 'het was maar om te lachen' heel ver kan gaan, zonder ooit echt vragen te stellen bij het wereldbeeld dat achter die grappen zit. Over de parallel met Schild en vrienden.
Hoofdstuk 4: De deradicalisering van Wim ClaeysOver de 5 jaar waarin Wim nog bij extreem rechts bleef en steeds meer worstelde met het gedachtengoed. Over zijn uiteindelijke breuk en wat ertoe leidde.
Hoofdstuk 5: Onze woordenOver traditie en het belang van een nieuw verhaal vertellen vanuit oude verhalen. Over woorden, zinnen, liedjes, dansen en kleuren die we associëren met foute ideeën, maar die we moeten terugclaimen.
Hoofdstuk 6: Ik geloof hemOver Wim's liefde voor zijn vader en hoe hij vandaag, 20 jaar na de dood van zijn vader, het beeld van de SS'er verenigt met dat van de lieve papa.